Kennisclips Franse literatuur
De vakgroep Frans van de Universiteit Leiden heeft korte kennisclips ontwikkeld die de belangrijkste aspecten van een aantal Franse literaire meesterwerken belichten.
In vijf tot tien minuten bespreekt Dr. Céline Zaepffel de inhoud, thema’s, motieven en genre-aspecten van deze werken in hun literaire en historische context. De clips zijn ideaal voor docenten die hun kennis over een literair werk willen opfrissen voor ze deze zelf in hun lessen behandelen.
De lijst van kennisclips wordt de komende tijd nog uitgebreid met Francofone werken van o.a. Assia Djebar, Fatou Diome en Tahar Ben Jalloun.
Molière – Les Précieuses ridicules
Molière schreef deze korte komedie aan het begin van zijn carrière. Hij bespot de intellectuele saloncultuur die in zijn tijd steeds populairder werd onder aristocratische dames. Deze clip gaat in op de komische aspecten van het stuk, en op de vrouwen die belachelijk worden gemaakt.
Phèdre is het absolute hoogtepunt van de klassieke Franse tragedie. Dr. Zaepffel legt uit hoe dit stuk op innovatieve wijze gebruik maakt van dramaturgische principes om een verhaal vol spanning en emotie neer te zetten. Ook bespreekt ze het poëtische taalgebruik in de tragedie.
Gustave Flaubert – Madame Bovary
Flaubert’s debuutroman beschrijft het tragische leven van de ongelukkige provinciale doktersvrouw Emma Bovary. In deze video komen kernthema’s als liefde en geld aan bod en wordt het werk in de context van de Romantiek en het Realisme geplaatst.
Het toneelstuk Ubu Roi is het resultaat van een uit de hand gelopen grap van Jarry en twee van zijn schoolvrienden. Deze clip laat zien dat het stuk vol zit met satire en parodie, met veel verwijzingen naar o.a. Shakespeare. Ook wordt de zeer uiteenlopende ontvangst van Ubu Roi door het publiek besproken.
Marcel Proust – Du côté de chez Swann
Dr. Zaepffel bespreekt ‘Combray’, het deel waarmee Proust zijn bekende romancyclus A la recherche du temps perdu opende. Hierbij gaat ze in op de genrekwestie aan de hand van de begrippen roman, autobiografie, en récit d’enfance. Ook situeert ze ‘Combray’ binnen Prousts grotere project.
Samuel Beckett – En attendant Godot
Dit absurdistische toneelstuk over twee zwervers die tevergeefs wachten op ene Godot verscheen eerst in het Frans, waarna Beckett het in het Engels vertaalde. In de video worden de absurdistische elementen van het toneelstuk belicht, en wordt nagegaan in hoeverre Godot een antitoneelstuk is te noemen.
Sartre schreef zijn bekende existentialistische toneelstuk tijdens de Tweede Wereldoorlog. Het uitgangspunt dat ‘L’Enfer, c’est les Autres’, inspireerde mogelijk de makers van de populaire serie The Good Place. Deze clip bespreekt de rol van decor en taal in Huis Clos, evenals de achterliggende existentialistische filosofie.
In dit boek in dialoogvorm bespreekt Sarraute haar Frans-Russische jeugdervaringen enerzijds zoals ze zich die herinnert, en anderzijds met de kritische blik van de volwassen vrouw die ze nu is. Dr. Zaepffel plaatst dit werk binnen de literaire beweging van de Nouveau Roman.
De debuutroman van Darrieussecq werd meteen een bestseller. Het beschrijft de metamorfose van een vrouw die, door de seksuele en mentale mishandelingen die ze ondergaat, langzaam in een varken verandert. Hiermee bekritiseert en bevraagt het boek de positie van de vrouw in de moderne samenleving. De video bespreekt dit centrale thema, en de reacties die het boek teweegbracht.