Profielkeuzemiddag Kies een Taal!

Waarom een talig profiel kiezen?

Veel leerlingen in de onderbouw vragen zich af: Wat heb ik eigenlijk aan een talig profiel? en Welke mogelijkheden biedt dat later? Het nut en de kansen van een talig profiel zijn voor hen vaak nog onvoldoende duidelijk. Om leerlingen te helpen bij deze belangrijke keuze, organiseert het ONZ in samenwerking met de Universiteit Leiden voor de tweede keer de Profielkeuzemiddag: Kies een Taal! Als docent kun jij hieraan bijdragen door leerlingen te inspireren en te informeren over de waarde van taal in hun toekomstige studie- en beroepskeuzes. Laat hen zien hoe een talig profiel een wereld van mogelijkheden opent!

 

Doel & Resultaat

Tijdens de Profielkeuzemiddag krijgen leerlingen uit 3 VWO de kans om in aanraking te komen met de verschillende taal- en cultuurstudies die de Universiteit Leiden rijk is, zowel op het gebied van de schooltalen Frans, Duits, Engels, Nederlands, en klassieke talen, maar ook andere talen zoals Italiaans, Russisch, en Chinees. Leerlingen ontdekken hoe leuk, veelzijdig, en uitdagend het is om een taal te studeren.

Aan de hand van proefcolleges door vakdocenten van de Faculteit Geesteswetenschappen en speeddates met studenten krijgen de leerlingen een eerste indruk van wat het betekent om taal en cultuur te (be)studeren. Aan het einde van de middag hebben de leerlingen dan ook inzicht verworven in het belang en de mogelijkheden van een taal- en cultuurstudie.

 

Docenten kunnen zich tot en met 10 januari met een groep van maximaal 15 leerlingen aanmelden (met een maximum van 2 groepen per school).

 

Programma

12.00 – 12.30   Ontvangst met een broodje en inschrijven werkgroepen

12.30 – 12.50   Welkom en vooroordelenspel

13.00 – 13.30   Werkgroepen* (ronde 1)

13.30 – 14.00   Wandeling Humanities Campus

14.00 – 14.15   Pauze met snacks

14.15 – 14.45   Werkgroepen* (ronde 2)

14.45 – 15.15   Speeddate met taalstudenten en -docenten

15.20 – 15.30   Afsluiting met Q&A

*Zie het werkgroepenoverzicht voor het aanbod. Inschrijven voor de werkgroepen kan op de dag zelf bij de ontvangst.

 

Over de werkgroepen

 

Werkgroepenoverzicht (alfabetisch op taal)

 

ARABISCH

Prof. dr. Petra Sijpesteijn (Midden-Oostenstudies)

Arabisch: van Zweden tot Indonesië

Vandaag de dag is het Arabisch de nationale taal van 24 landen en zijn er zo’n 422 miljoen Arabische sprekers op de hele wereld. Maar het Arabisch is ook te vinden in veel landen waar het niet een officiële taal is. Zo zijn er bijvoorbeeld Arabische munten en objecten met Arabisch schrift gevonden in Scandinavië die daar als handelswaar terecht zijn gekomen, in Indië vind je Arabische inscripties op gebouwen, de Nederlandse overheid schreef Arabische brieven aan Indonesische heersers in de koloniale tijd, en overal waar moslims wonen vind je Arabische teksten bijvoorbeeld in moskeeën tot in de Verenigde Staten en Australië aan toe. In deze workshop leer je hoe het kan dat het Arabisch zo wijd verspreid is over de hele wereld dat er zelfs Arabische woorden in het Nederlands terecht zijn gekomen.

 

CHINEES

Dr. Jeroen Wiedenhof (Chinastudies)

Het Chinees bestaat niet

In China stikt het van de talen. Grote talen en kleine talen; talen zonder schrift en talen met schrift; levende talen en dode talen. In deze workshop maken we een reisje over de immense Chinese taalkaart. Onderweg proberen we antwoorden te vinden op allerlei vragen: wat wordt waar gesproken, en waarom eigenlijk? Zijn alle talen in China Chinese talen? En als twee sprekers Chinees spreken, hoe groot is dan de kans dat ze elkaar kunnen verstaan?

 

DUITS

Maura Martens (Duitse taal en cultuur)

Meer informatie volgt

 

ENGELS

Dr. Bert Botma (Engelse taal en cultuur)

R you not entertained?

We gaan luisteren naar drie voordrachten van een beroemd sonnet van William Shakespeare (‘My mistress’ eyes are nothing like the sun…’). We letten vooral op wat de sprekers met de ‘r’-klank doen. Wie van hen spreekt de meeste ‘r’-en uit? Wie de minste? Zien we bij deze spreker een patroon in waar een ‘r’ wordt uitgesproken en waar niet? En wat zegt dit ons over de geschiedenis van het Engels?

 

FRANS

Dr. Alisa van de Haar (Franse taal en cultuur)

Er was eens… een hongerige wolf en een gemene stiefmoeder. Wetenschappelijk onderzoek naar Franse sprookjes

De sprookjes Doornroosje, Roodkapje, De Gelaarse Kat en Assepoester werden al meer dan 300 jaar geleden opgeschreven door de Franse schrijver Charles Perrault, maar ze zijn nog altijd populair. In deze workshop worden voorbeelden gegeven van hoe onderzoekers deze sprookjes bestuderen. Zo blijkt dat het verhaal van Roodkapje waarschijnlijk al meer dan 1000 jaar oud is en in heel veel talen en culturen bekend is. De sprookjes van Perrault zijn ook een afspiegeling van hun tijd: hondsdolle wolven en gemene stiefmoeders kwamen in de zeventiende eeuw veel vaker voor dan nu!

 

HEBREEUWS

Dr. Martin Baasten (Midden-Oostenstudies)

 

ITALIAANS

Dr. Emma Grootveld & drs. Enrico Odelli (Italiaanse taal en cultuur)

L’Inferno di Dante e i numeri 

Een van de grote werken van de wereldliteratuur is Dante Alighieri’s Goddelijke komedie. Met zijn kritische blik op tijdgenoten en een bijzonder talent om een levendig hiernamaals uit te beelden in woorden, is Dante nog altijd een grote naam – ook buiten Italië.

In de eerste helft van dit college gaan we op ontdekkingstocht door Dantes hel. Waarom is deze zo bijzonder en wie vinden we daar? En als jij een hedendaagse Dante was, hoe zou jouw hel er dan uitzien?

We bespreken ook waarom numerologia zo belangrijk is in Dantes Komedie. Daarna gaan we verder aan de slag met nummers en leren jullie tot duizend tellen in het Italiaans. Pronti? Uno, due, tre – via!

 

LATIJN (alleen in ronde 1)

Dr. Suzanne Adema (Griekse en Latijnse Taal & Cultuur)

You can fly! (En je zweeft)

Als je leest, bekruipt je soms het gevoel dat je alles meebeleeft met het personage. Je zit in de wereld van het verhaal. Volgens onderzoek komt dat niet alleen door de woorden op het papier, maar ook doordat die woorden herinneringen en ervaringen oproepen uit je eerdere leven. Een school in een boek lijkt in jouw hoofd misschien wel op je eigen school, bijvoorbeeld.

Maar hoe zit dat nou in verhalen waar iets gebeurt dat je nog nooit hebt meegemaakt, zoals zelf vliegen? Hoe roepen vertellers het gevoel op dat je vliegt? We vergelijken een vliegscène uit Vergilius’ Aeneis met een vliegscène uit de Disneyfilm Peter Pan.

 

NEDERLANDS

Dr. Roosmaryn Pilgram (Nederlandse taal en cultuur)

Woorden als wapens in politiek Den Haag

Dezelfde informatie kan je op verschillende manieren verwoorden. Zo kun je een glas dat voor 50% gevuld is zowel ‘halfvol’ als ‘halfleeg’ noemen. De keuze voor een bepaalde formulering heeft consequenties: het maakt uit of politici de Europese Unie omschrijven als ‘één grote familie’ of als ‘een bodemloze put’, of journalisten iemand typeren als een ‘vrijheidsstrijder’ of als ’terrorist’, en of de NS spreekt van ‘stoptreinen’ of van ‘sprinters’, et cetera. In deze workshop onderzoeken we de sturende kracht van taal in de Nederlandse politiek. Hoe zetten Nederlandse politici stilistische keuzes strategisch in voor het realiseren van hun retorische doelen. Hoe maken zij bijvoorbeeld strategisch gebruik van metaforen om hun argumenten kracht bij te zetten?

 

RUSSISCH

William Klaassen (Russische studies)

Met флаг en вымпел – De grote hoeveelheid Nederlandse woorden in het Russisch
Zoals veel talen ken het Russisch veel leenwoorden. Uit het Engels, Duits, Turkse talen maar ook uit het Nederlands is een aanzienlijk aantal terug te vinden in de woordenboeken. Hoe zijn deze hier terechtgekomen en waarom? Betekenen ze nog hetzelfde of hebben ze een betekenisverandering ondergaan? Dat zullen we tijdens deze werkgroep gaan uitzoeken.

 

SANSKRIET

Dr. Sanne Dokter-Mersch (South and Southeast Asian studies)

Yoga en योग – Sanskriet in het Nederlands

Als je wel eens yoga hebt gedaan, dan heb je ongemerkt al kennis gemaakt met een oude Indiase taal: het Sanskriet. Sterker nog, het woord “yoga” is Sanskriet. In deze workshop maak je kennis met deze taal, waarbij we kijken naar waar, door wie en hoe de taal werd gebruikt. Na deze introductie ga je zelf aan de slag met de taal. Aan de hand van yogaposes zul je in staat zijn om Sanskriet woorden te herkennen, zowel in ons eigen schrift als in het schrift dat voor het Sanskriet gebruikt wordt, het devanāgarī (देवनागरी).

 

SPAANS EN PORTUGEES (de voertaal in deze werkgroep is Engels)

Dr. Maria del Carmen Parafita Couto (Latijns-Amerikastudies)

Crossing Language Borders: Understanding the Dynamics of Spanglish and Portunhol

Have you ever heard someone switch effortlessly between Spanish and English, or blend Portuguese and Spanish into a single sentence? These fascinating linguistic mixes, known as Spanglish and Portuñol/Portunhol, are far more than just a jumble of words – they are creative ways for people to express themselves, connect with others, and navigate life in multilingual environments.

In this session, we will explore how language mixing is not random, but rather follows specific linguistic patterns. Spanglish and Portunhol are shaped by cognitive, sociocultural, and linguistic factors, and understanding these factors helps us uncover how language evolves in multilingual settings. We will take a close look at regions like Gibraltar, Belize, Miami, New Mexico, and Uruguay to examine how these multilingual practices also serve as tools for identity, community building, and the negotiation of cultural boundaries.

 

SWAHILI

Dr. Hilde Gunnink (African studies)

Swahili: puzzelen met taal

Het Swahili is de grootste taal van oost-Afrika, en wordt door meer dan honderd miljoen mensen gesproken. Het hoort bij de familie van de Bantoe-talen, en heeft daarmee een heel andere grammaticale structuur dan je vaak in Europese talen ziet. In deze workshop maak je kennis met het Swahili, en ga je puzzelen met Swahili woordjes en zinnetjes om zelf te onderzoeken hoe het Swahili in elkaar steekt.

 

 

Datum, tijd & Locatie

Datum: dinsdag 21 januari
Tijd: 12:00 – 15:30
Locatie: Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden (Cleveringaplaats 1)

Kosten

Vul bij Evenement kosten de standaardtekst in (tenzij anders afgesproken): Voor partners van Onderwijsnetwerk Zuid-Holland (Bètasteunpunt Zuid-Holland en Regionaal Steunpunt Leiden) zijn er geen kosten verbonden aan deelname. Hier vindt u een overzicht van alle partnerscholen van ONZ.

Aanmelden en meer informatie