Alternatieve-leeslijst-awards 2022: winnende pitch en top 20 alternatieve boeken

Afgelopen schooljaar organiseerde Onderwijsnetwerk Zuid-Holland (als onderdeel van het ICLON) en de faculteit Geesteswetenschappen de alternatieve-leeslijst-awards. Deze award is door het Onderwijsnetwerk Zuid-Holland en de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden in het leven geroepen om boeken onder de aandacht te brengen die scholieren kunnen enthousiasmeren voor literatuur. Leerlingen, docenten, studenten en andere boekenliefhebbers uit het mbo, voortgezet en hoger onderwijs konden hun favoriete boek nomineren. Er waren geen restricties aan het nomineren van een boek en in iedere taal kon een boek genomineerd worden. Naast het nomineren van een boek kon je ook een pitch opnemen om zo een award in de wacht te kunnen slepen. Hieronder lees je meer over de winnaar en de top 20 alternatieve boeken voor op de leeslijst!

 

Goran Bouaziz winnaar Alternatieve Leeslijst Award

Goran Bouaziz, student Nederlandse Taal en Cultuur aan de Universiteit Leiden, is de winnaar van de Alternatieve Leeslijst Award. Bouaziz maakte de winnende pitch, waarin hij Het mysterie van de Mondscheinsonate van Willy Corsari op zeer overtuigende en enthousiaste wijze aanprijst. Mede-organisator van de Alternatieve Leeslijst Award Esther Op de Beek heeft hem de prijs, in de vorm van een boekenbon en oorkonde, uitgereikt. Bekijk hier de winnende pitch van Goran Bouaziz over Het mysterie van de Mondscheinsonate.

 

Hieronder vind je de top 20 aan genomineerde boeken van de alternatieve-leeslijst. Van de top 10 van genomineerde boeken is een poster gemaakt, die hier is te downloaden.

 

De top 20 van de Alternatieve Leeslijst (op alfabetische volgorde):

Hanna Bervoets – Alles wat er was (Nederlandstalig)

Laurent Binet – HhhH (Franstalig, meerdere vertalingen)

Stefan Brijs – De Engelenmaker (Nederlandstalig)

Charles Bukowski – Postkantoor (Nederlandstalig, vertaling uit het Engels)

Paulo Coelho – De Alchemist (Nederlandstalig, vertaling uit het Portugees)

Willy Corsari – Het mysterie van de Mondscheinsonate (Nederlandstalig)

Adeline Dieudonné – La vraie vie (Franstalig)

Wilma Geldof – Elke dag een druppel gif (Nederlandstalig)

Bernadette Heiligers – Schutkleur (Nederlandstalig)

Wolfgang Herrndorf – Tschik (Duitstalig)

Roxane van Iperen – ’t Hooge Nest (Nederlandstalig)

Arthur Japin – Een schitterend gebrek (Nederlandstalig)

Thomasz Jedriwski – Zwemmen in het donker (Nederlandstalig, vertaling uit het Pools) 

Charles Lewinsky – Terugkeer ongewenst (Nederlandstalig, vertaling uit het Duits)

Cixin Liu – Het Drielichamenprobleem (Nederlandstalig, vertaling uit het Chinees)

Joseph Oubelkas – 400 brieven aan mijn moeder (Nederlandstalig)

Christopher Paolini – Eragon (Engelstalig)

Matt Ruff – Lovecraft Country (Engelstalig)

Dimitri Verhulst – De helaasheid der dingen (Nederlandstalig/Vlaams)

Hanya Yanagihara – A Little Life (Engelstalig)

Nomineer jouw favoriete boek voor de alternatieve-leeslijst-awards (ALA’s)!

Nomineer een boek voor de Alternatieve-Leeslijst-Awards!

 

Lezen is leuk en belangrijk! Toch lezen we steeds minder en zeker onze jongeren. Iedereen kent wel Max Havelaar, David Copperfield en Madame Bovary, te vinden op veel leeslijsten, maar die spreken niet alle lezers aan. Gelukkig zijn er genoeg andere boeken die dat wel doen. Heb jij een boek gelezen waarvan je vindt dat die niet mag ontbreken op de leeslijsten? Nomineer deze dan voor de Alternatieve-Leeslijst-Awards!

 

Nomineren en pitchen

 

De jury

De awards zullen uitgereikt worden door een jury bestaande uit leerlingen, studenten en (vo/wo) docenten: zij beoordeelt niet het beste boek maar de beste pitches. De pitches zullen op inhoudelijke motivatie en originaliteit worden beoordeeld.

 

Uitreiking

De Alternatieve-Leeslijst-Awards zullen tijdens een feestelijke bijeenkomst bekend worden gemaakt op vrijdagmiddag 15 december van 16:00 tot 17:00 in het P.J. Veth gebouw, Nonnensteeg 1-3, zaal 1.01.

 

 

Over de Alternatieve-Leeslijst-Awards 

De Alternatieve-Leeslijst-Awards zijn door het Onderwijsnetwerk Zuid-Holland en de Faculteit Geesteswetenschappen van de Universiteit Leiden in het leven geroepen om boeken onder de aandacht te brengen die scholieren kunnen enthousiasmeren voor lezen en literatuur. Deze informatie is ook te vinden op de websites van ONZ, de vaksteunpunten Nederlands en Moderne Vreemde Talen (UL) en Letterlijk Leiden.

 

 

 

ONZ organiseert collegetour online: 3 inspirerende en interactieve colleges voor álle docenten

Onderwijsnetwerk Zuid-Holland (ONZ) organiseert een online collegetour als alternatief voor het jaarlijkse alfa- en gammasymposium. In deze tour gaan we op drie data online op bezoek bij verschillende onderzoekers. Zij bespreken in een livestream hun gedachtegoed in de vorm van een interactieve lezing waarbij je ook aan de slag gaat met een concrete lesopdracht voor jouw leerlingen. We hebben een prachtig programma samengesteld met diverse onderwerpen voor docenten van talen, zaakvakken en een vakoverstijgend college.

 

#1: 11 maart – Politieke beïnvloeding door de jaren heen: van nazipropaganda tot fake news 

 #2: 24 maart – Jongerentaal en culturele identiteit: van Smibanese tot verlan

#3: 8 april – Onderwijs vanuit perspectieven: ontwikkelen van een brede blik op de wereld en jezelf

 

Alle colleges vinden online plaats van 15.30 tot 17.00 uur. De colleges zijn inhoudelijk en interactief met als doel te inspireren en concrete lesideeën met elkaar te bespreken. Er zijn geen kosten verbonden aan het volgen van de colleges en iedereen is welkom.

 

Politieke beïnvloeding door de jaren heen: van nazipropaganda tot fake news

(Politieke) beïnvloeding is van alle tijden. In dit online college vertelt Marc van Berkel over een vorm van politieke beïnvloeding met vergaande gevolgen: de nazipropaganda die plaatsvond in de periode 1930 – 1945. Vanuit het Onderwijsmuseum wordt vervolgens uitleg gegeven over politieke beïnvloeding in de hedendaagse maatschappij en hoe dat bijvoorbeeld het stemgedrag of politieke standpunten van burgers kan beïnvloeden. Hierbij worden de verkiezingen van 17 maart als voorbeeld genomen. Over dit onderwerp ga je ook aan de slag met een concrete lesopdracht voor jouw leerlingen.

Sprekers: Marc van Berkel – Onderzoeker op het gebied van WOII en onderwijs en lerarenopleider Geschiedenis aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen & Stefan Vogels – Educator bij het Nationaal Onderwijsmuseum

Datum: 11 maart 2021  

Locatie: Online vanuit het Nationaal Onderwijsmuseum Dordrecht 

Tijd: 15.30 – 17.00 uur 

Doelgroep: docenten maatschappijleer, maatschappijwetenschappen, geschiedenis, burgerschap, Nederlands 

Aanmelden: https://fd24.formdesk.com/universiteitleiden/ONZcollegetour1

 

Jongerentaal en culturele identiteit: van Smibanese tot verlan 

Taal en identiteit hangen sterk met elkaar samen: met de taal die je spreekt druk je uit wie je bent en wat je vindt. Aafje de Roest doet onderzoek naar hoe jongeren hun culturele identiteit vormen aan de hand van de verhalen die ze in hedendaagse Nederlandse hiphop tegenkomen en zelf vertellen. Taal speelt daarin een belangrijke rol, en niet zelden worden er daarom in hiphop nieuwe talige constructies of nieuwe woorden bedacht – zoals het Smibanese. Aafje de Roest legt in dit college uit hoe je aan de hand van hiphop een inkijkje krijgt in hoe jongeren naar zichzelf en anderen kijken. Jenny Doetjes gaat in dit college in op Franse straattaal, waarin gebruik wordt gemaakt van het verlan: een Franse ‘geheimtaal’ die populair is onder jongeren en waarbij lettergrepen worden omgewisseld. Zo is het woord verlan afgeleid van l’envers, wat ‘het omgekeerde’ betekent. Jongeren die het verlan goed beheersen zijn letterlijk woordkunstenaars. Tijdens dit interactieve college leer je meer over de achterliggende theorie rondom taal(kunst) en wat taal voor jongeren – en jouw leerlingen – betekent. Er komen voorbeelden langs van verschillende (moderne) talen zoals Nederlands, Frans, Duits, Engels en Spaans.

Sprekers: Aafje de Roest – Letterkundige, Universiteit Leiden & Jenny Doetjes – Taalkundige, Universiteit Leiden

Datum: Woensdag 24 maart

Tijd: 15.30 tot 17.00 uur

Locatie: Online

Doelgroep: Alle (moderne) taaldocenten: Nederlands, Engels, Frans, Duits, Spaans, Italiaans

Aanmelden: https://fd24.formdesk.com/universiteitleiden/ONZcollegetour2 

 

Onderwijs vanuit perspectieven: ontwikkelen van een brede blik op de wereld en jezelf

Goed onderwijs zorgt voor de ontwikkeling van een brede blik zodat leerlingen complexe kwesties vanuit verschillende perspectieven leren bevragen en benaderen. Bijvoorbeeld de coronacrisis: als je hier met een medische blik naar kijkt zie je iets anders dan wanneer je een economische, levensbeschouwelijke of politiek-bestuurlijke bril op zet. Als leerlingen vraagstukken vanuit verschillende kanten leren bekijken en creatief en kritisch leren benaderen verrijkt dat niet alleen hun beeld van de wereld maar leren ze ook welke brillen  goed bij hen passen.

In dit college presenteert en demonstreert Fred Janssen een toolkit waarin schoolvakken zijn uitgewerkt als 20 verschillende perspectieven waarmee grip kan worden gekregen op complexe kwesties. De perspectieven zijn daarvoor uitgewerkt in setjes vragen waarmee diep en breed inzicht in de kwestie kan worden ontwikkeld. Tevens bevat de toolkit een ontwerpvenster waarmee docenten onderwijs met deze perspectieven kunnen voorbereiden. Fred Janssen zal het gebruik van de toolkit door zowel docenten als leerlingen demonstreren. Hij doet dit aan de hand van enkele mondiale vraagstukken met als uitgangspunt de 17 duurzame ontwikkelingsdoelen (SDG’s) van de Verenigde Naties. Deze toolkit kan zowel vakgebonden als vakoverstijgend worden gebruikt en is inzetbaar voor alle vakken.

Sprekers: Fred Janssen – Hoogleraar Didactiek en Opleidingsdirecteur ICLON, Universiteit Leiden

Datum: 8 april 2021  

Locatie: Online  

Tijd: 15.30 – 17.00 uur 

Doelgroep: docenten van álle schoolvakken 

Aanmelden: https://fd24.formdesk.com/universiteitleiden/ONZcollegetour3

Als persoonlijk assistent voor de klas staan, hoe is dat?

‘De leerlingen zijn enthousiast en missen je.’ Dat mailde een leraar van het Haags Montessori Lyceum nadat derdejaars bachelorstudent Natuurkunde Resi Aarts een vrijdag geen bijles kon geven. Zij en Sem Grootscholten (master Public Administration) ondersteunen docenten in het voortgezet onderwijs. Dat doen ze bij netwerksscholen van de Universiteit Leiden en ze krijgen ervoor betaald.

 

‘Scholen in het voortgezet onderwijs kunnen subsidies aanvragen die gebruikt kunnen worden voor het aanstellen van een persoonlijk assistent van de leraar, afgekort PAL’, vertelt Hanny Gijman, projectmanager van PAL bij het ICLON. ‘Het idee achter het PAL-programma is het ontlasten van leraren met een te hoge werkdruk en om studenten te laten kennismaken met het onderwijs.’ Sinds corona is losgebarsten wordt het programma ook ingezet om leerlingen die achterstanden oplopen bij de les te houden.

 

Ondersteuning van onderwijspersoneel

Vo-scholen én studenten uit het hoger onderwijs kunnen zich aanmelden voor een regionaal PAL-programma. Bij de universiteit fungeert het ICLON als loket. Zeven studenten zijn inmiddels geplaatst. Het volgen van de lerarenopleiding of de educatieve minor zijn geen vereisten; de assistenten zijn dan ook nadrukkelijk géén vervangende leraren, ze helpen de leraar. Wel krijgen alle studenten voor ze beginnen een training bij het ICLON. Die betreft onder meer de verschillende rollen van de docent, het analyseren van non-verbaal docentgedrag (houding, intonatie, mimiek, aandacht, gebaren) en het geven van feedback. Daarna kunnen ze ook nog vakken bij het ICLON volgen. De PAL-studenten worden aangesteld bij de school waar zij ondersteunen en krijgen daarvoor een salaris van de school. Ook in andere regio’s in het land bestaan PAL-initiatieven, zoals in Amsterdam en in Twente.

 

Onderwijs leuk vinden

Resi en Sem zijn beiden onderwijsfanaten. Resi: ‘Ik heb me aangemeld omdat ik al bijles geef sinds ik zelf op de middelbare school zat, en sinds twee jaar geef ik ook eindexamentraining. Ik vind dat allemaal superleuk.’ Ook Sem is al behoorlijk doorgewinterd: ‘Ik geef al ruim tien jaar bijles en dit leek me in het verlengde daarvan een uitdaging. Ook ik vind het gewoon erg leuk om te doen. Verder ben ik betrokken bij een politieke partij waar ik me bemoei met onderwijsbeleid. Het is nice om daar praktijkervaring bij te hebben. Ik vind onderwijs een van de belangrijkste aspecten van een samenleving.’ Terwijl Resi op het Haags Montessori Lyceum werkt, is Sem gekoppeld aan het Dalton Den Haag.

 

Extra hulp

Resi is in principe elke vrijdagmiddag aanwezig op het Haags Montessori Lyceum om vragen over scheikunde te beantwoorden. Leerlingen van 4 havo tot en met 6 vwo zijn welkom om hun vragen aan haar voor te leggen. ‘Verder heb ik de eindexamenleerlingen geholpen met het herkansen van hun schriftelijk examen door een eerder afgenomen examen met hen door te nemen. Het was erg leuk dat mailtje van die docent te krijgen waarin stond dat de leerlingen enthousiast waren en me hadden gemist.’ Sem ondersteunt twee vakken: ‘Ik geef bijles natuurkunde aan eindexamenleerlingen van havo en vwo, en economie aan leerlingen vn 4 en 5  havo en 5 en 6 vwo. De leerlingen geven zelf aan dat ze extra hulp kunnen gebruiken. Ze krijgen die in de zogenoemde Daltonuren, dat is een soort zelfstudietijd. En als ik ruimte heb in mijn rooster van twee dagen kunnen ze me dan ook benaderen.’

 

Dicht bij de leerlingen

Resi geeft alleen fysiek onderwijs; dat ligt dan ook stil als er geen les op school wordt gegeven. Ze vindt de rol die ze heeft prettig. ‘Ik sta nog vrij dicht bij de leefwereld van de leerlingen, dat is voor mij een deel van het plezier.’ Sem doceert twee dagen per week zowel fysiek als online. In zijn lessen gebruikt hij opdrachten uit de schoolboeken. ‘Zelf opgaven bedenken terwijl je stof moet bijhouden voor zes klassen zit er niet echt in. Ik laat de leerlingen de opdrachten eerst zelf proberen, en grijp in en geef uitleg waar nodig. Zo leren ze volgens mij het beste.’

 

Leraar worden?

Een van de doelstellingen van het PAL-programma is studenten te interesseren voor een baan in het onderwijs. Gaat dat bij de twee studenten lukken? Resi: ‘Nee, dat nou weer niet, ik zie mezelf eerder in het bedrijfsleven aan het werk gaan.’ Sem sluit een onderwijscarrière niet uit maar nog niet meteen. ‘Ik heb eerst de ambitie om de politiek in te gaan, bij een belangenbehartiger te werken of als ambtenaar aan de slag te gaan. Dat neemt niet weg dat ik me nog wel eens zie terugkeren in het onderwijs.’

Resi heeft haar compliment binnen maar ze had al gemerkt dat de leerlingen graag hulp van haar krijgen. Ook Sem voelt waardering. ‘Ik haal er veel energie uit als ik de leerlingen vooruit zie gaan. En als een leerling door mijn hulp iets gaat snappen, geeft dat een fijn gevoel. Ook het contact met de docent economie – natuurkunde is er pas later bij gekomen – is positief. Die ziet dat mijn inspanning effect heeft.’ Zowel Resi als Sem bevelen het werk aan bij andere studenten. Sem: ‘Mits je van onderwijs houdt, natuurlijk.’ En Resi: ‘De leerlingen vinden het leuk dat je er bent en het is altijd gezellig met de leraren. Mooi toch?’

 

Heeft jouw school ook behoefte aan een PAL-student op school? Stuur een mailtje naar aansluiting@iclon.leidenuniv.nl.