In de lezing ‘Een albatros en een voorbijgangster’ zal Kiki Coumans de bestaande Nederlandse Baudelaire-vertalingen onder de loep nemen, van Slauerhoff en Wigman tot Verstegen en Hoosemans. Baudelaires sonnetten behoren tot de moeilijkste te vertalen teksten uit de Franse literatuur. Hoe zijn de Bloemen van het kwaad door de jaren heen vertaald, en wat zijn de verschillen in aanpak? Vertalen dichters beter (of juist slechter) dan beroepsvertalers? Dit alles wordt geïllustreerd aan de hand van twee gedichten, “L’Albatros” en  “À une passante”, zodat men zelf kan meekijken en -denken over de verschillende keuzes die vertalers hebben gemaakt.

Kiki Coumans studeerde Nederlandse en Franse Taal-en Letterkunde in Amsterdam en Parijs. Ze vertaalt sinds twintig jaar Franse literatuur, waaronder werk van Colette, Guillaume Apollinaire, Jean Genet en Marguerite Duras. In 2021 stelde ze een Privé domein samen uit de correspondentie van Baudelaire. Daarnaast is ze redacteur van tijdschrift Awater en publiceert ze regelmatig over poëzie en vertalingen.

Datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 18 november 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

Op het hoogtepunt van zijn roem als existentialist publiceerde Jean-Paul Sartre een studie over Baudelaire (1947). De dichter zou de existentiële keus hebben gemaakt zichzelf in alle helderheid te vervloeken. Hij had, zo suggereerde Sartre, ook een andere keus kunnen maken. Het boek lokte nogal wat kritische reacties uit. Georges Bataille bijvoorbeeld wees erop dat Baudelaires poëzie niets met een persoonlijke keuze te maken heeft. Filosofen debatteerden over poëzie. Dit roept tegelijkertijd de vraag op wat de relatie tussen filosofie en poëzie is. Herbergt het werk van Baudelaire, die niets van filosofie moest hebben, niettemin een filosofie?

Ruud Welten is hoogleraar filosofie aan de Erasmusuniversiteit Rotterdam en universitair hoofddocent filosofie aan Tilburg University. Hij publiceert met name over Franstalige filosofie en koestert een warme belangstelling voor negentiende-eeuwse Franstalige poëzie en literatuur.

datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 11 november 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

Wanneer op 31 augustus 1867 Charles Baudelaire overlijdt, geniet hij vooral bekendheid in een relatief kleine kring van collega-dichters en critici. Maar daar lijkt vrij snel verandering in te komen wanneer in 1868 Théophile Gautier zijn voorwoord op de postume (derde) editie van Les Fleurs du Mal publiceert, waarin hij Baudelaire neerzet als een vertegenwoordiger van een zogenaamde ‘style de décadence’. Een hele generatie jonge schrijvers voedt zich met (Gautiers lezing van) het werk van Baudelaire en ziet de dichter als dé voorloper van wat in de jaren 1880 ‘décadence’ of ‘décadentisme’ genoemd zal worden. In mijn lezing ga ik in op de manier waarop schrijvers als bijvoorbeeld Paul Bourget, Joris-Karl Huysmans en Maurice Barrès Baudelaires werk gebruiken om hun fin de siècle gevoelens onder woorden te brengen.

Marc Smeets is universitair docent Franse Taal & Cultuur aan de Radboud Universiteit en gespecialiseerd in de 19e-eeuwse Franse letterkunde. Zijn nieuwste publicatie, Een Franse Hollander. Joris-Karl Huysmans, verschijnt eind september bij de historische uitgeverij Verloren.

datum & tijd

De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 4 november 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

De tweede editie van Les fleurs du mal (1861) bevatte een compleet nieuw gedeelte, de ‘Tableaux parisiens’, bestaande uit zo’n twintig gedichten. Deze toevoeging maakt van Baudelaire de dichter van het grotestadsleven. Onder leiding van Haussmann werd de oude stad in die jaren op veel plaatsen gesloopt om plaats te maken voor het moderne Parijs. Die moderne stad riep bij Baudelaire ambivalente gevoelens op van afkeer en fascinatie. Aan de ene kant is Parijs bij hem de hoofdstad van het kwaad: misdaad, losbandigheid en armoe maken het tot een ‘helse’ stad;  aan de andere kant is deze moderne stad, waar het individu opgaat in de menigte en alles voortdurend in beweging is, van een overrompelende schoonheid. Hoe verhoudt deze paradox zich tot Baudelaires wereldbeeld van “spleen” en “idéal”? Hoe vertaalt zij zich in de thematiek en – soms vernieuwende vorm – van de gedichten uit dit gedeelte?

Annelies Schulte Nordholt doceert Moderne Franse letterkunde aan de Universiteit Leiden. Haar onderzoek gaat over Modernisme (met name Proust), over Frans-joodse literatuur van na de oorlog en over literaire beelden van de stad van Baudelaire tot nu. Te verschijnen: Les lieux de mémoire de Georges Perec. Le projet de Lieux, Brill, Leiden, 2022.

Datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 28 oktober 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

In zijn dichtbundel Les Fleurs du mal (1861) maakt Baudelaire veelvuldig gebruik van herhaling. Deze herhaling in zowel vorm als inhoud is op allerlei niveaus terug te vinden. Zo staat, op het microniveau van de versificatie, klank- en woordherhaling aan de basis van de muzikaliteit die zo kenmerkend is voor de poëzie van Baudelaire. Obsessieve herhaling op het macroniveau van zinnen, versregels en thema’s, is voor de dichter nu eens een middel om een sfeer van magie, bezwering of litanie te scheppen, dan weer om uiting te geven aan de aanvallen van “ennui” (existentiële verveling) en melancholie, waaronder hij gebukt gaat, en waaruit hij zich tracht te bevrijden. In deze lezing zullen we al deze vormen van herhaling bespreken aan de hand van gedichten van Baudelaire. Ook zullen we nader ingaan op de begrippen melancholie, “spleen” en “ennui” in de bredere context van de Franse en internationale romantiek.

Paul J. Smith is emeritus hoogleraar Franse letterkunde aan de Universiteit Leiden. Hij publiceert op het gebied van de Franse letterkunde van de zestiende en zeventiende eeuw, en de receptie daarvan in Frankrijk en Nederland. Verder interesseert hij zich voor woord-beeldrelaties, literaire retorica en vroegmoderne natuurlijke historie.

Op deze eerste avond tevens opening van de digitale tentoonstelling “De bloemen van het kwaad. Baudelaire in Nederland”.

Datum & tijd

Deze bijeenkomst vindt plaats op donderdag 21 oktober 2021 van 19.30 tot 21.00 uur.

Deze bijeenkomst is verplaatst naar het bètasymposium van 4 februari en zal aangeboden worden als workshop in het programma. 

Is het erg als een meisje voor de grap in de ballen van een jongen knijpt? Wat is masturberen? Deze en nog meer vragen komen aan bod bij het spel: ‘Seks is meer-Ganzenbord… wat je wilt weten en niet durft te vragen’, het educatieve seksuele voorlichtingsspel. Kennis en het vormen van een mening wisselen elkaar hier af. Daardoor komt op een speelse wijze de dialoog op gang en leren leerlingen van elkaar en zichzelf. Ze zijn zo beter in staat gezonde keuzes te maken. Het doel van het spel is om jongeren te laten oefenen met praten, hun mening te vormen én zich bewust te maken van hun wensen en grenzen op het gebied van seksualiteit en relaties.

Bekijk deze video van Marjolein Hottentot voor meer informatie over het bordspel:

Doel & Resultaat

Zie je er tegen op om met je klas over seks te praten? Of praat je al over seks met je klas, maar wil je een aanvulling op de bestaande lesmethodes? Of ben je op zoek naar afwisseling bij je lessen over seksuele voorlichting? Deze masterclass biedt jou als docent handvatten en houvast om seksualiteit bespreekbaar te maken in de klas. Het spel is ontworpen door Marjolein Hottentot en o.a. gebaseerd op Senseinfo, Seksuelevorming en langlevedeliefde.

Deze bijeenkomst duurt van 15:30 tot 18:00 uur, locatie wordt later bekend gemaakt.

Vorig schooljaar hebben we de online masterclass over het succesvol aanleggen van een schooltuin kunnen volgen. Deze masterclass gaan we met de docent, Ard Zwinkels van Hogeschool InHolland, de tuin in. Door te wroeten in de grond, te kijken, voelen, misschien zelfs proeven, ervaren we wat de schooltuin ons te bieden heeft. Inspiratie op doen in de natuur wordt natuureducatie op zijn best, wat er tevens toe zal bijdragen dat onze leerlingen nog meer kennis en respect voor de natuur en milieu zullen krijgen.

Doel & Resultaat

Het doel van de masterclass ‘het Buitenlokaal’ is de kennis en ervaring die we opdoen in de schooltuin daarmee de theorielessen, te verlevendigen. Die kennis en ervaring te gebruiken voor meerdere vakgebieden.

Deze bijeenkomst vindt plaats op het Haags Montessori Lyceum van 15:00 tot 18:00 uur.

Samen met uw leerlingen creatief schrijven en op zoek naar passend literatuuronderwijs? Meld je aan voor deze workshop met Alma Mathijsen en haal inspiratie en concrete lesideeën!

In deze workshop ga je aan de slag om leerlingen met creatief schrijven aan het werk te zetten tijdens de Nederlands les. Schrijfster Alma Mathijsen is een van de curatoren van het online Literatuurmuseum en schreef prikkelende artikelen over archiefstukken van Remco Campert en Joost Zwagerman. Alma Mathijssen en coördinator educatie van het Literatuurmuseum Anouk van Dijk gaan met u in gesprek over de kracht van verhalen en laten u zien hoe de gratis lesideeën op Literatuurmuseum.nl kunnen bijdragen aan inspirerend literatuuronderwijs. In deze workshop ligt de focus vooral op creatief schrijven. Daarnaast ontdekt u hoe Literatuurmuseum.nl optimaal kunt inzetten om uw leerlingen tot lezen en schrijven te stimuleren. Natuurlijk gaat u tijdens de workshop ook zelf aan de slag!

Doel & Resultaat 

• Praktische tips en voorbeelden voor creatief schrijven die direct uit te voeren zijn met uw leerlingen
• Ontdekken hoe u Literatuurmuseum.nl in kunt zetten voor inspirerend literatuuronderwijs

De bijeenkomst vindt plaats op 7 februari van 15.00 tot 17.00 uur in het Literatuurmuseum in Den Haag.

“Uit onderzoek is gebleken dat leerlingen in het vo regelmatig stress ervaren. Om de leerlingen daarbij te helpen, hebben wij een lessenpakket ontwikkeld en geëvalueerd bij leerlingen in de onderbouw op meerdere middelbare scholen in Nederland. Tijdens deze workshop word je getraind hoe je lessen over stress aan leerlingen kunt geven (bijvoorbeeld aan je mentorklas). Drie doelen staan centraal tijdens de lessen: 1) leerlingen kennis verschaffen over stress, 2) stress leren herkennen in het lichaam en 3) vaardigheden leren hoe met stress om te gaan.”

Opzet

Voorafgaand aan de workshop krijg je het lessenpakket toegestuurd, zodat je het vast kunt doornemen. Tijdens de workshop zal er eerst iets worden verteld over het project en zal er worden ingegaan op de resultaten. Vervolgens worden de verschillende doelen (inclusief onderdelen) van de Stress Lessen doorlopen. Daarna ga je zelf een stukje van het lesmateriaal presenteren. Het doel is dat je na afloop van de training de lessen zelf kunt geven. De stress lessen zijn bedoeld voor leerlingen in de onderbouw.

Datum & tijd

De bijeenkomst vindt plaats op donderdag 10 februari 2022 van 15:00 tot 18:00 uur in Leiden. Er is plek voor 20 deelnemers dus meld je graag tijdig aan.